Các Thành Phần Cơ Bản Có Trong Sơn

Sơn là hỗn hợp gồm nhiều thành phần, được sử dụng để phủ lên các vật liệu như tường, gỗ, kim loại… nhằm mục đích bảo vệ, tạo màu sắc và trang trí cho bề mặt vật liệu.

Nghiên cứu của Hiệp hội Vật Liệu Thẩm Thấu Hoa Kỳ (American Coatings Association): “Theo nghiên cứu, sai lệch 10% trong tỷ lệ pha trộn giữa chất tạo màng và dung môi có thể làm giảm 30% khả năng chống thấm nước của sơn. Điều này cho thấy việc tuân thủ hướng dẫn pha trộn là rất quan trọng để đảm bảo hiệu quả tốt nhất cho lớp sơn.”

Do đó, để tạo nên một lớp sơn bền đẹp, chất lượng thì cần đến sự phối hợp hoàn hảo của nhiều thành phần. Các thành phần cơ bản trong sơn bao gồm:

• Chất tạo màng (Binder): Chất tạo màng liên kết các thành phần khác trong sơn lại với nhau.
• Bột màu (Pigment): Mang đến sự phong phú, đa dạng về màu sắc cho lớp sơn.
• Chất độn: Tăng cường một số tính năng và thể tích cho lớp sơn mà không cần sử dụng quá nhiều chất tạo màng và bột màu, giúp tiết kiệm chi phí.
• Dung môi (Solvent): Có chức năng pha loãng sơn, giúp sơn dễ dàng thi công và thẩm thấu vào bề mặt vật liệu.

Để tìm hiểu kỹ hơn thông tin về các thành phần cơ bản có trong sơn, đừng bỏ lỡ bài viết sau nhé!

Các thành phần cơ bản có trong sơn

Chất Tạo Màng (Binder)

Chất tạo màng là thành phần kết dính cho tất cả các loại bột màu và tạo màng bám dính trên bề mặt vật chất. Đây là nguyên liệu chính, thường chiếm tỷ lệ cao nhất trong công thức sơn.

Có nhiều loại chất tạo màng với những đặc điểm khác nhau. Tuy vậy, thành phần này đều có công dụng tạo bám dính, độ bền, khả năng khô, độ bóng và khả năng chống thấm cho sơn.

Chất Tạo Màng (Binder)

1. Có những loại chất tạo màng nào trong sơn?

Một số loại chất tạo màng phổ biến trong sơn gồm: Nhựa Acrylic, nhựa Alkyd, nhựa Epoxy, nhựa Polyurethane…

• Nhựa Acrylic là gì?

Nhựa Acrylic – Polymethyl Methacrylate (PMMA), là loại nhựa tổng hợp được sử dụng làm chất tạo màng phổ biến trong sơn nước và sơn dầu. Nhựa Acrylic có ưu điểm là độ bám dính tốt, bền màu, chịu được thời tiết khắc nghiệt và dễ dàng lau chùi.

Theo Tiến sĩ Mai Anh Thư – Viện Vật Liệu Xây Dựng, Viện Hàn lâm Khoa học và Công nghệ Việt Nam: “Việc sử dụng nhựa Acrylic chất lượng cao giúp tăng tuổi thọ màng sơn lên đến 15 năm, đồng thời giảm thiểu tối đa lượng VOC (Hợp chất hữu cơ bay hơi) thải ra môi trường.”

• Nhựa Alkyd là gì?

Nhựa Alkyd là loại nhựa tổng hợp có nguồn gốc từ phản ứng giữa một polyol (như glycerol hoặc pentaerythritol) và một acid béo. Loại nhựa này thường được sử dụng trong sơn dầu.

Nhựa Alkyd có khả năng khô nhanh, bám dính tốt và có độ bóng cao. Tuy nhiên, nhựa Alkyd có nhược điểm là dễ bị ngả màu theo thời gian và không chịu được dung môi tốt.

• Nhựa Epoxy là gì?

Nhựa Epoxy là loại nhựa tổng được được tạo ra từ quá trình phản ứng giữa epoxy resin (nhựa epoxy) và chất chống oxy hóa. Nhựa Epoxy có độ bám dính rất tốt, chịu được hóa chất và dung môi tốt. Tuy nhiên, chất tạo màng này thường có giá thành cao và khó thi công hơn so với các loại nhựa khác.

• Nhựa Polyurethane là gì?

Nhựa Polyurethane là loại nhựa tổng hợp, được tạo thành từ quá trình phản ứng giữa polyol và isocyanate. Nhựa có độ đàn hồi cao, chịu mài mòn tốt và có khả năng chống thấm nước. Loại nhựa này thường được sử dụng trong sơn sàn nhà, sơn gỗ và sơn công nghiệp.

Ngoài ra, còn có một số loại chất tạo màng khác như cao su, nhựa Vinyl, nhựa Urea Formaldehyde…

2. Chất tạo màng có vai trò gì?

Chất tạo màng tác động rất lớn đến tính chất sơn như độ bám dính, độ bền, khả năng khô, độ bóng và khả năng chống thấm.

• Độ bám dính: Độ bám dính tốt sẽ giúp lớp sơn bám chắc vào bề mặt cần sơn, tăng khả năng chống bong tróc, phồng rộp.
• Ví dụ: Nhựa Epoxy có độ bám dính cao, thường được sử dụng cho sơn lót hoặc sơn tiếp xúc trực tiếp với bề mặt cần sơn.
• Độ bền: Độ bền cao sẽ giúp lớp sơn chịu được tác động của thời tiết, hóa chất, dung môi, giữ được màu sắc và độ bóng trong thời gian dài.
• Ví dụ: Nhựa Acrylic có độ bền cao, thường được sử dụng cho sơn ngoại thất.
• Khả năng khô: Khả năng khô nhanh sẽ giúp rút ngắn thời gian thi công sơn, tăng hiệu quả công việc.
• Ví dụ: Nhựa Alkyd có khả năng khô nhanh, thường được sử dụng cho sơn lót.
• Độ bóng: Độ bóng cao sẽ giúp tạo ra lớp sơn bóng đẹp, mịn màng, tăng tính thẩm mỹ cho công trình.
• Ví dụ: Nhựa Polyurethane có độ bóng cao, thường được sử dụng cho sơn bóng.
• Khả năng chống thấm: Khả năng chống thấm nước tốt sẽ giúp bảo vệ bề mặt cần sơn khỏi bị thấm nước, ẩm ướt, nấm mốc.
• Ví dụ: Nhựa Epoxy có khả năng chống thấm tốt, thường được sử dụng cho sơn chống thấm.

Ngoài ra, chất tạo màng còn ảnh hưởng đến một số tính chất khác của sơn như độ che phủ, độ nhớt, độ chảy…

Bột Màu (Pigment)

Bột màu (Pigment) là nguyên liệu có vai trò tạo màu sắc cho lớp sơn. Bột màu thường ở dạng các hạt rắn, không tan trong dung môi hay chất tạo màng của sơn. Khi được pha vào sơn, các hạt bột màu sẽ phân tán đều trong hỗn hợp và tạo ra màu sắc mong muốn.

Bột màu có 2 loại là bột vô cơ và hữu cơ. Việc lựa chọn loại bột nào đều ảnh hưởng nhiều đến khả năng lên màu, độ che phủ, độ bền màu, khả năng chịu nhiệt và khả năng chịu hóa chất của sản phẩm sơn.

Bột Màu (Pigment)

1. Có các loại bột màu nào?

Có hai loại bột màu chính được sử dụng trong sơn: Bột màu vô cơ và bột màu hữu cơ.

• Bột màu vô cơ là gì?

Bột màu vô cơ là bột màu được chiết xuất từ các khoáng chất tự nhiên như đất sét, đá vôi, oxit kim loại… Bột màu vô cơ thường có độ bền màu cao, chịu được nhiệt độ và hóa chất tốt.

Báo cáo của Viện Tiêu chuẩn và Công nghệ Quốc gia Mỹ (NIST): “Kích thước và loại hình dạng của hạt bột màu ảnh hưởng đến độ bền màu của sơn. Bột màu vô cơ có kích thước hạt nhỏ và cấu trúc bền vững thường có khả năng chống chịu tia UV tốt hơn, giúp lớp sơn bền màu lâu hơn.”. Tuy nhiên, một số loại bột màu vô cơ có thể gây độc hại cho con người và môi trường.

• Bột màu hữu cơ là gì?

Bột màu hữu cơ là bột màu được tổng hợp từ các hợp chất hữu cơ. Bột màu hữu cơ thường có màu sắc đa dạng và phong phú hơn so với bột màu vô cơ. Tuy nhiên, bột màu hữu cơ thường có độ bền màu thấp hơn và dễ bị ảnh hưởng bởi ánh sáng và hóa chất.

Ngoài ra, còn có một số loại bột màu đặc biệt khác như bột màu huỳnh quang, bột màu kim loại…

2. Bột màu có vai trò gì?

Bột màu ảnh hưởng đến nhiều tính chất quan trọng của sơn, bao gồm: Màu sắc, độ che phủ, độ bền màu, khả năng chịu nhiệt và khả năng chịu hóa chất.

• Màu sắc: Bột màu là yếu tố chính quyết định màu sắc của lớp sơn.
• Độ che phủ: Bột màu có khả năng che phủ tốt sẽ giúp lớp sơn che lấp hoàn toàn bề mặt cần sơn, không để lộ màu sắc ban đầu của bề mặt.
• Độ bền màu: Bột màu có độ bền màu cao sẽ giúp lớp sơn giữ được màu sắc lâu dài, không bị phai màu theo thời gian.
• Khả năng chịu nhiệt: Bột màu có khả năng chịu nhiệt tốt sẽ giúp lớp sơn chịu được nhiệt độ cao mà không bị biến dạng hay đổi màu.
• Khả năng chịu hóa chất: Bột màu có khả năng chịu hóa chất tốt sẽ giúp lớp sơn chịu được tác động của hóa chất mà không bị bong tróc hay phồng rộp.

Việc lựa chọn loại bột màu phù hợp sẽ phụ thuộc vào mục đích sử dụng sơn, điều kiện thi công và yêu cầu về tính chất của lớp sơn.

Ví dụ:

• Nếu bạn cần sơn cho ngoại thất, nên chọn loại bột màu có độ bền màu cao, chịu được nắng mưa.
• Nếu bạn cần sơn cho bề mặt thường xuyên tiếp xúc với hóa chất, nên chọn loại bột màu có khả năng chịu hóa chất tốt.
• Nếu bạn muốn có lớp sơn có màu sắc đặc biệt, có thể sử dụng các loại bột màu huỳnh quang hoặc bột màu kim loại.

Chất Độn (Extender) Trong Sơn

Chất độn (hay còn gọi là phụ gia) là thành phần được bổ sung vào sơn nhằm cải thiện một số tính chất của sơn và giảm giá thành sản phẩm.

Chất độn có rất nhiều loại, thường ở dạng các hạt rắn, không tan trong dung môi hay chất tạo màng của sơn. Khi được pha vào sơn, các hạt chất độn sẽ phân tán đều trong hỗn hợp và ảnh hưởng đến độ đặc, độ mịn, độ bóng, độ bám dính… của lớp sơn.

Theo kiến trúc sư Rudolf Hofmann: “Bột độn chiếm tỷ lệ đáng kể trong tổng thành phần của sơn (có thể lên đến 70%). Bột độn giúp tiết kiệm chi phí sản xuất nhưng cần lựa chọn và sử dụng đúng loại để tránh ảnh hưởng đến độ bền cơ học của màng sơn.”.

Chất Độn (Extender) Trong Sơn

1. Có những loại chất độn nào?

Có nhiều loại chất độn khác nhau được sử dụng trong sơn, nhưng một số loại phổ biến nhất bao gồm: Canxi cacbonat (CaCO3), đất sét, talc, silic, titan dioxit (TiO2)…

• Canxi cacbonat (CaCO3): Loại chất độn này được sử dụng rộng rãi nhất trong sơn do giá thành rẻ và khả năng cải thiện độ mịn, độ che phủ và độ trắng của sơn.
• Đất sét: Đất sét giúp tăng độ sệt cho sơn, cải thiện khả năng thi công và chống chảy xệ. Ngoài ra, một số loại đất sét còn có khả năng hấp thụ dầu, giúp giảm độ bóng của sơn.
• Talc: Talc giúp tăng độ mịn và độ trơn cho sơn, đồng thời cải thiện khả năng chống thấm nước.
• Silic: Silic giúp tăng độ cứng và độ bền cho lớp sơn, đồng thời cải thiện khả năng chịu nhiệt và hóa chất.
• Titan dioxit (TiO2): Titan dioxit là một loại bột màu trắng có khả năng che phủ cao và độ bền màu tốt. Ngoài ra, TiO2 còn có khả năng chống tia UV, giúp bảo vệ lớp sơn khỏi bị phai màu và lão hóa.

2. Chất độn có vai trò gì?

Chất độn ảnh hưởng đến nhiều tính chất quan trọng của sơn, bao gồm: độ đặc, độ mịn, độ che phủ, độ trắng, độ bóng, độ bám dính và giá thành sản phẩm.

• Độ đặc: Chất độn giúp tăng độ đặc cho sơn, giúp sơn dễ thi công hơn và hạn chế tình trạng chảy lỏng.
• Độ mịn: Chất độn giúp tăng độ mịn cho sơn, tạo ra lớp sơn mịn màng và thẩm mỹ hơn.
• Độ che phủ: Chất độn giúp tăng độ che phủ cho sơn, giúp lớp sơn che lấp hoàn toàn bề mặt cần sơn mà không cần sử dụng nhiều sơn.
• Độ trắng: Một số loại chất độn như CaCO3 giúp tăng độ trắng cho sơn.
• Độ bóng: Chất độn có thể ảnh hưởng đến độ bóng của sơn. Ví dụ, một số loại đất sét có thể làm giảm độ bóng của sơn, trong khi một số loại khác có thể làm tăng độ bóng.
• Độ bám dính: Chất độn có thể ảnh hưởng đến độ bám dính của sơn. Tuy nhiên, ảnh hưởng này thường không đáng kể.
• Giá thành: Chất độn giúp giảm giá thành sản phẩm do giá thành của nó thường rẻ hơn so với giá thành của chất tạo màng và bột màu.

Dung Môi (Solvent) Trong Sơn

Dung môi là thành phần quan trọng trong sơn, có vai trò hòa tan chất tạo màng và bột màu, giúp tạo thành hỗn hợp sơn đồng nhất và dễ dàng thi công. Dung môi thường ở dạng chất lỏng, có khả năng bay hơi sau khi thi công sơn, để lại lớp màng sơn mỏng trên bề mặt cần sơn.

1. Trong sơn có những loại dung môi nào?

Dung môi trong sơn gồm: Nước, dung môi hữu cơ (xăng, dầu khoáng, rượu).

• Nước: Nước là dung môi phổ biến nhất trong sơn nước. Nước không độc hại, không cháy nổ và thân thiện với môi trường. Tuy nhiên, nước không hòa tan được một số loại chất tạo màng và bột màu nhất định.
• Dung môi hữu cơ: Dung môi hữu cơ bao gồm nhiều loại khác nhau như:
• Xăng thơm: Xăng thơm có khả năng hòa tan tốt nhiều loại chất tạo màng và bột màu. Tuy nhiên, xăng thơm dễ cháy nổ và có thể gây hại cho sức khỏe con người.
• Dầu khoáng: Dầu khoáng có khả năng hòa tan tốt một số loại chất tạo màng và bột màu nhất định. Dầu khoáng không độc hại và không dễ cháy nổ. Tuy nhiên, dầu khoáng có thể làm vàng úa lớp sơn theo thời gian.
• Rượu: Rượu có khả năng hòa tan tốt một số loại chất tạo màng và bột màu nhất định. Rượu cũng có thể giúp tăng độ bóng cho lớp sơn.

2. Dung môi có vai trò gì đối với sơn?

Đối với sơn, dung môi ảnh hưởng tới độ nhớt, thời gian khô, độ bám dính, độ mịn, độ bóng và mùi của sơn.

• Độ nhớt: Dung môi giúp giảm độ nhớt của sơn, giúp sơn dễ dàng thi công hơn và hạn chế tình trạng vón cục.
• Thời gian khô: Dung môi có khả năng bay hơi, giúp lớp sơn khô nhanh hơn.
• Độ bám dính: Dung môi giúp cải thiện độ bám dính của sơn lên bề mặt cần sơn.
• Độ mịn: Dung môi giúp tạo ra lớp sơn mịn màng và đồng đều hơn.
• Độ bóng: Dung môi có thể ảnh hưởng đến độ bóng của lớp sơn.
• Mùi: Dung môi có thể tạo ra mùi khó chịu cho sơn. Một số loại dung môi hữu cơ có thể gây hại cho sức khỏe con người nếu hít phải quá nhiều.

Những Câu Hỏi Liên Quan Đến Các Thành Phần Cơ Bản Của Sơn

1. Có cần nắm thành phần của sơn trước khi mua không?

Có. Việc hiểu rõ về từng thành phần sẽ giúp bạn lựa chọn loại sơn phù hợp với nhu cầu sử dụng và đảm bảo hiệu quả tối ưu cho công trình.

Bởi vì, các thành phần trong sơn đóng vai trò quan trọng trong việc quyết định chất lượng, tính năng và độ bền của lớp sơn.

• Ảnh hưởng đến chất lượng sơn: Chất lượng sơn phụ thuộc vào tỷ lệ pha trộn và chất lượng của từng thành phần. Ví dụ, nếu sử dụng chất tạo màng kém chất lượng, sơn sẽ dễ bị bong tróc, phai màu và không bám dính tốt.
• Quyết định tính năng sơn: Mỗi thành phần trong sơn đều mang đến những tính năng riêng biệt. Ví dụ, bột màu quyết định màu sắc của sơn, bột độn giúp tăng độ dày và tiết kiệm chi phí, dung môi giúp pha loãng sơn và phụ gia giúp cải thiện các tính năng chuyên biệt như chống thấm, chống nấm mốc…
• Tác động đến độ bền sơn: Độ bền của sơn phụ thuộc vào chất lượng của từng thành phần và cách sử dụng sơn đúng kỹ thuật. Ví dụ, sơn ngoại thất cần có khả năng chịu thời tiết tốt, do đó cần sử dụng các loại chất tạo màng và bột màu có độ bền cao.

2. Tỷ lệ pha trộn các thành phần trong sơn phụ thuộc vào yếu tố nào?

Tỷ lệ pha trộn các thành phần trong sơn phụ thuộc vào loại sơn, mục đích sử dụng và điều kiện thi công. Ví dụ, sơn nước thường có hàm lượng chất tạo màng cao hơn sơn dầu, do đó độ bám dính và khả năng chống thấm nước của sơn nước cũng tốt hơn.

Tuy nhiên, có một công thức pha sơn cơ bản như sau:

• Chất tạo màng : Bột màu : Bột độn : Dung môi = 10 : 2 : 3 : 5 (Ví dụ).

3. Làm thế nào để xác định loại sơn phù hợp cho từng khu vực?

Việc lựa chọn loại sơn phụ thuộc vào một số yếu tố như khu vực thi công, bề mặt cần sơn và tính năng mong muốn.

• Đối với sơn ngoại thất: Cần ưu tiên loại sơn có màng liên kết acrylic hoặc alkyd chất lượng cao, chịu được tia UV và khắc nghiệt của thời tiết. Sơn ngoại thất thường có khả năng chống thấm nước tốt, độ đàn hồi cao để thích ứng với những thay đổi về nhiệt độ.
• Đối với sơn nội thất: Có thể lựa chọn sơn Acrylic hoặc Vinyl Acrylic để đảm bảo an toàn, dễ lau chùi. Sơn nội thất thường cần đáp ứng các tiêu chuẩn về hàm lượng VOC (hợp chất hữu cơ bay hơi) thấp để đảm bảo sức khỏe cho người sử dụng.

4. Làm thế nào để thi công sơn đạt hiệu quả tốt nhất?

Để thi công sơn nhà đúng kỹ thuật đạt hiệu quả tốt nhất, cần tuân thủ các bước sau: Chuẩn bị bề mặt, trọn sơn, thi công và tuân thủ thời gian khô.

• Chuẩn bị bề mặt: bề mặt cần sơn phải được xử lý kỹ lưỡng, loại bỏ bụi bẩn, dầu mỡ và các lớp sơn bong tróc.
• Trộn sơn: khuấy đều thùng sơn trước khi sử dụng để đảm bảo tất cả các thành phần được phân bố đồng đều.
• Thi công: có thể sử dụng rulo, chổi hoặc máy phun sơn để thi công tùy thuộc vào diện tích và loại sơn. Nên sơn từ 2-3 lớp để đảm bảo độ che phủ và tính thẩm mỹ.
• Thời gian khô: cần tuân thủ thời gian khô theo khuyến cáo của nhà sản xuất để lớp sơn khô hoàn toàn và đạt được độ cứng tối ưu.

5. Làm thế nào để xử lý sơn thừa sau thi công?

Có thể xử lý sơn thừa bằng cách đổ sơn vào thùng kín và đem đến các điểm xử lý chất thải nguy hại theo quy định. Nếu lượng sơn thừa ít có thể cho khô hoàn toàn rồi đem bỏ vào thùng rác thông thường. Không nên đổ sơn thừa xuống cống rãnh hoặc môi trường.

6. Khi sơn cần tránh thời tiết như thế nào?

4 loại thời tiết nên tránh khi sơn gồm có: thời tiết nắng gắt, gió quá lớn, nhiệt độ bên ngoài quá mức cho phép và mưa.

• Nắng gắt: Ánh nắng mặt trời gay gắt khiến sơn khô quá nhanh, dẫn đến tình trạng sơn không bám dính tốt vào bề mặt, dễ bong tróc, loang lổ và ảnh hưởng đến thẩm mỹ công trình.
• Gió quá lớn: Gió mạnh có thể thổi bay bụi bẩn, côn trùng vào sơn khi thi công, ảnh hưởng đến chất lượng lớp sơn. Gió cũng khiến sơn khô nhanh hơn, dẫn đến những vấn đề tương tự như khi sơn trời nắng gắt.
• Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp: Nếu sơn trong điều kiện nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, sơn sẽ không bám dính tốt, dễ bong tróc và ảnh hưởng đến tuổi thọ công trình
• Mưa: Nước mưa có thể làm loãng sơn, ảnh hưởng đến độ bám dính và chất lượng lớp sơn.

7. Nên mua sơn ở đâu chất lượng, uy tín?

Với nhiều năm hoạt động trong nghề, Khối Lập Phương trở thành địa chỉ cung cấp sơn uy tín, chất lượng trên toàn quốc. Chúng tôi chuyên phân phối các sản phẩm thuộc thương hiệu sơn có lịch sử lâu đời, được người tiêu dùng đánh giá cao và có chứng nhận chất lượng uy tín như Dulux, Jotun, Kova, Mykolor, Nippon…

Đại lý phân phối sơn chính hãng, giá rẻ tại TpHCM

Ưu điểm khi mua sơn tại Khối Lập Phương:

• Đảm bảo hàng hóa chính hãng, có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng và được bảo hành đầy đủ.
• Đảm bảo thông tin sản phẩm rõ ràng, không bị tẩy xóa hay chỉnh sửa.
• Giá thành hợp lý so với mặt bằng chung thị trường.
• Nhân viên bán hàng có kiến thức chuyên môn về sơn, sẵn sàng tư vấn cho bạn lựa chọn được sản phẩm phù hợp với nhu cầu sử dụng.
• Có chính sách bảo hành tốt.
• Hỗ trợ giao hàng trên toàn quốc.

Liên hệ với Khối Lập Phương để biết thêm chi tiết nhé!